وقتی سفیر خودخوانده ایران را می بینی که در یکی از بیمارستانهای صنعا از بیماران عیادت می کند و می بینی که چگونه برخی یمنی ها از وی دفاع می کنند، گمان می کنی که ایرانیان در گذشته و حال یار و یاور یمن بوده اند و در آینده نیز ایران پناهگاه امنی برای یمنی ها خواهد بود. اما واقعیت این است که حسن ایرلو که یکی از اعضای سپاه پاسداران است، عملیات جنگی حوثی ها را مدیریت می کند تا هرگونه تلاش برای بازگرداندن حکومت قانونی را خنثی کرده یمن را همچنان تحت سیطره ایران نگه دارد. و این عیادت از بیماران تنها یک نمایش است تا چنین وانمود کند که ایران حامی اصلی یمن است.
کشور عربستان سعودی از گذشته های دور یمنی ها را با آغوش باز پذیرفته و به عنوان کشور دوم یمنی ها بوده است. به عنوان یک همسایه در سختی ها به مدد یمنی ها شتافته و بهترین یار و حامی یمنی ها بوده است.
حدود 40 میلیون از اتباع یمن که در کشور همسایه خود یعنی عربستان سعودی به کار مشغول هستند، نه احساس غربت می کنند و نه احساس می کنند که از خانه خود دورند و نه از اختلاف زبانی و فرهنگی رنج می برند. بلکه اشتراکات زیادی این دو ملت را به هم پیوند زده است. وقتی که یمن درگیر بحران شد و در شرایط جنگی قرار داشت، عربستان سعودی به آن عده از اتباع یمن که شرایط اقامت را نداشتند هم اجازه اقامت داد و به آنان جواز اقامت موقت صادر کرد. پس می بینیم که از نظر عربستان سعودی، مشکل یمن و سرنوشت یمن، به نوعی مشکل و سرنوشت عربستان نیز هست.
علی رغم اینکه در اوایل اشغال کویت توسط صدام، رهبری یمن از صدام حمایت کرد و از اجماع عربی و مصلحت خلیجی عدول کرد، اما کمک های عربستان سعودی به این کشور هیچگاه قطع نشد. کمیسیون ویژه ای که زیر نظر جناب ولیعهد و وزیر دفاع و هوانوردی وقت مرحوم سلطان بن عبد العزیز فعالیت می کرد، کمک های زیادی به یمن تقدیم کرد و تلاشهای بی مانندی را به کار بست که به رسیدن به تفاهمات و حل اختلافات مرزی یمن کمک شایانی کرد.
از ابتدای بحران یمن، عربستان سعودی تلاش کرد تا با ایجاد هماهنگی میان کشورهای خلیج توسط طرحی موسوم به “مصالحه خلیجی” که در جلوگیری از خونریزی نقش سازنده ای داشت، به بحران یمن پایان دهد اما حوثی های یاغی با حمایت ایران این طرح را به بن بست کشاندند. عربستان سعودی، برای نجات دولت قانونی یمن، به کمک یمن شتافت و تمام اعضای کابینه دولت قانونی یمن بعلاوه نمایندگان دیپلماتیک کشورهای دیگر در یمن را دعوت نمود. و دولت قانونی یمن را مورد حمایت های سیاسی و مادی قرار داد تا این دولت بتواند مأموریت های خود را به انجام برساند. و در این راه تلاشهای زیادی به خرج داد و هزینه های هنگفتی نیز متحمل شد.عربستان سعودی به این مقدار حمایت اکتفاء نکرده و برای نجات یمن و پاسداری از خاک یمن در مقابل لوث فارس ها، ائتلاف نظامی با حمایت جامعه بین الملل تشکیل داد.
عربستان سعودی از سال 2012 میلادی تا کنون بالغ بر 17 میلیارد دلار به یمن کمک کرده است که مبلغ 7.8 مليارد دلار را به طور مستقیم برای حمایت از اقتصاد یمن کمک کرده است. یک ودیعه 3.2 میلیارد دلاری را به بانک مرکزی یمن کمک کرده است. و طی چندین سال مشتقات نفتی به ارزش 4.15 میلیارد دلار را برای تأمین سوخت نیروگاههای برق یمن کمک کرده است. علاوه بر آن، 435 میلیون دلار دیگر به صندوق خدمات اجتماعی داده است. و در طرحهای توسعه ای، عربستان سعودی از طریق برنامه عربستان سعودی برای توسعه و بازسازی یمن، تا کنون 175 پروژه و طرح را اجرا کرده است که برخی از آنها عبارتند از: 45 پروژه در بخش آموزش، 18 پروژه در بخش بهداشت و درمان، 20 پروژه در حوزه انرژی، 30 پروژه در حوزه آب، 13 پروژه در بخش کشاورزی و منابع آبزیان، 23 پروژه در بخش حمل و نقل، 26 پروژه در بخش بناهای دولتی. آخرین مورد این مساعدت ها یک محموله فرآورده های نفتی به قیمت 422 میلیون دلار بود که در رمضان همین سال برای کاهش بحران برق و کمک به چرخه اقتصاد، بهداشت و درمان، آموزش و بهبود خدمات به یمن تقدیم شد و مساعدت های عربستان سعودی هیچگاه میان جوامع یمن تبعیض قائل نشده است.
در مقابل، ایران هیچ نوع کمکی به یمنی ها ارائه نداده است. و نقش ایران به فرستادن اسلحه و وسایل کشتار به یمن خلاصه شده است. در کنفرانس کمک کنندگان به یمن، ایران حتی یک دلار هم به ملت یمن کمک نکرد. این در حالیست که عربستان سعودی در صدر کشورهای کمک کننده به یمن قرار داشت. و سؤالی که درخور تأمل است و می طلبد که یمنی ها به آن جواب بدهند این است که چه خواهد شد اگر عربستان سعودی در جواب این بدعهدی و لجاجت و ناجوانمردی برخی یمنی ها بگوید که آغوش ایرانیها مبارک شان باشد و باشد که خوشبختی که ایرانیها می خواهند به یمن ارزانی بدارند، نصیب شان شود. آیا یمن از همسایه اش عربستان سعودی و منابع رزق و کمک های عربستان بی نیاز خواهد شد؟
عربستان سعودی یک کشوری است که به اندازه یک قاره وسعت دارد نیازی ندارد که به خاک کشور دیگری چشم طمع بدوزد. کشوری سرشار از ثروت اقتصادی است و شهروندان توانمند و تحصیلکرده ای دارد که به ارزشهای عربی و اسلامی پایبند هستند. لذا هرگونه دخالت عربستان در یمن، نباید به منزله منفعت طلبی برداشت شود بلکه از روی انسان دوستی، عروبت و جلوگیری از پروژه های ویرانگری است که بیگانگان برای یمن خواب دیده اند.
عربستان سعودی از هیاهوی عده ای که از درک مسائل دورند، پروایی ندارد. و اجازه نمی دهد که شکاف میان این کشور و همسایه اش یمن عمیق و عمیق تر شود. و بر هیچ کشوری تحمیل نمی کند که در روابط آینده خود چه رهیافتی را در پیش گیرد. اما امیدوار است که باشد کسی که درک کند فرزندان یمن چه آینده ای را می خواهند. و مردم یمن کدام رابطه را باید محکم کنند. حوثی ها به گزینه کشور یکپارچه راضی نیستند. می خواهند وضعیت به گونه ای رقم بخورد که یمن در حوثی ها خلاصه شود. در مقابل، تلاشهای بی رمق دولت قانونی، نمی تواند کشور را از چنگال حوثی های حریص مورد حمایت ایران نجات دهد.
همه یمنی ها و در رأس آنها حکومت یمن در این قضیه مقصر هستند. رسانه های یمن که وظیفه آنها ترسیم سرنوشت کشور است، کوتاهی می کنند. گفتمان رسانه ای نیازمند اصلاح است. که مفاهیمی که در انحصار اندیشه تنگ نظرانه قرار گرفته اصلاح شود و منافع همه ملت تبیین شود و دوست و دشمن از هم تشخیص داده شود. وقتی که به واژگان گفتمان یمن دقت کنیم می بینیم که زبان منفعت گرایی و تبعیض بر این گفتمان چیره شده است. در حالیکه از مصلحت کشور و آینده کشور هیچ خبری نیست. اگر حکومت این چند دستگی ها را مدیریت و چاره سازی نکند، می تواند به ادامه هرج و مرج و بی دولتی در یمن دامن بزند.
آمار و ارقام دروغ نمی گویند. دولت یمن باید با جدیت کار کند و مسئولین کشور هم از خواب غفلت بیدار شوند و برای مردم بگویند که کمک هایی که دردی از مردم یمن درمان می کند، از کجا می آید و مبادلات تجاری مهم با کجا صورت می گیرد. منافع مردم یمن در کجاست و در این اوضاع دوست کیست و دشمن کیست.
هر وضیعتی یک پایانی دارد و هر ملتی حق دارد سرنوشتی را که خود می پسندد برای خود انتخاب کند. و همانطور که شاعر گفته است : ( هرگاه ملتی اراده زندگی کند، سرنوشت ناگزیر است به خواسته های آن گردن نهد) آیا یمن دوستی کشوری را بر می گزیند که در آینده زندگی می کند و بر این باور است که هر کشوری باید اداره امور خود را بر عهده گرفته ومنابع موجود را توسعه دهد. یا اینکه دوستی با کشوری را بر می گزیند که هنوز کینه گذشته در دل می پروراند و ملت ها را برای اهداف خود به خدمت می گیرد؟ این سؤالی است که برای مردم لبنان، سوریه و عراق نیز در خور تأمل است. مسائل برای هر خردمندی روشن است. اما یمن به عربستان نزدیک تر است و چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است.
قسمت عربستان سعودی این بوده است که سر و کارش با کسانی بوده که با دست راست، دست می دهند و با دست چپ خنجر می زنند که نمونه های آن هم کم نیستند. تاریخ نشان داده است که عربستان سعودی همیشه جانب حق را گرفته و یاور مظلومان بوده است؛ هرچند که عده ای به خاطر منافع تنگ نظرانه خود با شعارهای گمراه کننده، عربستان سعودی را مورد نکوهش و آزار قرار داده اند.
در پایان، چنانکه برخی می گویند هر کس با سرزمین حرمین شریفین دشمنی ورزد، به عاطفه اسلامی اش اعتمادی نیست حتی اگر از آزادسازی قدس دم بزند.
مسئولیت نوشته ها به عهده خود نویسنده است وسایت موسسه بین المللی مطالعات ایران هیچ مسئولیتی در این مورد ندارد
