اظهارات جانشین ولیعهد عربستان سعودی درباره ایران، در کل، تحول واقعی در قاطعیت عربستان برای مقابله با آزمندی ها و طرح توسعه طلبانه ایران در منطقه محسوب می شود.
شاهزاده محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان، شامگاه سه شنبه در یک مصاحبه تلویزیونی که از چندین شبکه پخش شد به موضوع رابطه ایران با کشورهای عربی همسایه آن و کشورهای منطقه اشاره نمود؛ چرا که این مساله یکی از مهمترین قضایای مورد توجه پادشاهی عربستان سعودی و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج است.
با توجه به مصاحبه ای که دنبال کردیم متوجه درک عمیق جانشین ولیعهد عربستان از ایران و جزئیات جهت گیری ها و ذهنیت حاکمان در تهران می شویم. برای بحث و تحلیل این موضوع می توان اظهارات شاهزاده محمد بن سلمان درباره ایران را در 4 محور اصلی تقسیم بندی نمود:
محور نخست: او در این بخش به این مساله اشاره می کند که با توجه به رفتارهای کنونی ایران آیا اصلا احتمال گفت و گو یا مذاکره با رژیم حاکم در ایران وجود دارد یا خیر. به ویژه اینکه حاکمیت زیر نظر ایدئولوژی ولایت فقیه و طرح توسعه طلبی قرار دارد. شاهزاده محمد بن سلمان آشکارا اعلام کرد که چنین چیزی شدنی نیست؛ چرا که رژیم حاکم در ایران با توجه به جهت گیری خود به یک پدیده غیر متعارف در جهان بدل شده است. کشورهای جهان درباره اختلاف نظرهای سیاسی و اقتصادی گفت و گوهای مستقیم انجام می دهند. رژیم ایران پشت گرایشات ایدئولوژیک پنهان می شود لا بلکه مشروعیت خود را بر همین مبنا ایجاد کرده است.
دوم: ماهیت ایدئولوژی حاکم بر اندیشه سیاسی ایران. یکی از جنبه های این ایدئولوژی باور داشتن به تسلط بر جهان اسلام و گسترش هرج و مرج و ویرانگری به منظور آماده سازی زمینه ظهور مهدی موعود است. در چنین شرایطی، امام ظهور نموده و جهان را پر از عدل و داد می کند. تعامل کلیه کشورها با رژیم حاکم در تهران بر اثر این ایدئولوژی دشوار می گردد و نتایج چنین رویکردی غیر قابل پیش بینی است. رژیم حاکم در ایران، در عین حال، اوضاع داخلی و خواسته های اقوام ساکن ایران را نادیده گرفته است و این اقوام با فقر و بیکاری و خدمات رسانی ضعیف و زیر ساخت های ضعیف در کلیه حوزه ها مواجه هستند.
سوم: افشای جهت گیری های راهبردی ایران در بخش سیاست خارجه که بین اصولگرایان تندرو و جریان میانه رو پراگماتیک قرار دارد. او در این ارتباط به دوره ریاست جمهوری رفسنجانی اشاره کرده و گفت که خاتمی راه رفسنجانی را ادامه داد. اما چندی نگذشت که دوباره، چهره اصولگرا و تنش زای ایران در دوره احمدی نژاد و روحانی به روال گذشته بازگشت. رفتار ایران در حوزه سیاست خارجی با توجه به شرایط پیرامونی متغیر است. در سیاست خارجه ایران با توجه به استراتژی تنش زایی و تنش زدایی، گاهی گشایش به سوی جهان خارج و گاهی بسته شدن درها در نظر گرفته می شود.
بخش چهارم و پایانی: نحوه مقابله با طرح توسعه طلبی ایران، او در این خصوص به بهره گیری از دو رویکرد اشاره نمود: نخست، چیدن بال های ایران در منطقه. دوم: توپ را دوباره به میدان ایران انداختن. اگر ایران، اینک به دنبال کشاندن جنگ به داخل عربستان است انداختن دوباره توپ به میدان ایران روش مقابله با چنین رویکردی است.
با نگاهی تحلیلی به چهارمین محور می توان دریافت که مقصود شاهزاده محمد بن سلمان در خصوص کشاندن جنگ به خاک ایران از دو احتمال فراتر نمی رود: احتمال نخست: این احتمال نتیجه حتمی متوقف کردن نفوذ ایران در منطقه خواهد بود، چرا که همزمان با اجبار رژیم حاکم در تهران به انصراف از دخالت های خارجی و تمرکز بر داخل، زمان تصفیه حساب داخلی میان مردم ایران و رژیم حاکم می رسد. فرا رسیدن چنین مرحله ای خیلی طول کشیده است، چرا که رژیم حاکم در چهار دهه گذشته همواره مطالبات داخلی را پشت گوش انداخته است.
احتمال دوم، مقابله به مثل عربستان با ایران و رفتارهای منطقه ای این کشور است اگر تغییری در رفتار ایران ایجاد نشود. به عبارت دیگر، همانگونه که ایران در امور داخلی کشورهایمان دخالت می کند کشورهای خلیج به رهبری عربستان، جنگ را به خاک ایران خواهند کشاند و با تهران با زبانی که می فهمد رفتار خواهند کرد.
اظهارات جانشین ولیعهد عربستان سعودی درباره ایران، در کل، تحول واقعی در قاطعیت عربستان برای مقابله با آزمندی ها و طرح توسعه طلبانه ایران در منطقه محسوب می شود. در گفته های او، در عین حال، یک نقشه راه روشن و آشکار برای رژیم حاکم در ایران مطرح می شود؛ البته در شرایطی که این رژیم خواهان اصلاح روابط خود با کشورهای عربی همسایه و به خصوص عربستان باشد. نکته دیگری از این اظهارات قابل استنباط است و آن پیام غیر مستقیم خطاب به اقوام ساکن ایران بدین مضمون می باشد “کل منطقه به دلیل رفتار نظام ولایت فقیه گرفتار شده چنانکه خود شما در داخل ایران به حاشیه رفته اید و به مطالبتان توجه نمی شود”. سخنان او درباره وضعیت دشوار اقوام ساکن ایران بیانگر این است که روابط تنش زا و سیمای منفی که رژیم به ترویج آن می پردازد دوام چندانی ندارد.
ترجمه شده از روزنامه وطن
مسئولیت نوشته ها به عهده خود نویسنده است وسایت مرکز تحقیقات ایرانی خلیج عربی هیچ مسئولیتی در این مورد ندارد
